แนวทางการสร้าง Informal Power ในการบริหารโครงการ
จากประสบการณ์ ในการให้คำปรึกษาด้านการบริหารโครงการมาหลายปี ผมพบว่า ปัญหาสำคัญประการหนึ่งของ Project Manager คือ เขาหรือเธอเหล่านั้น ขาดอำนาจอย่างเป็นทางการในการสั่งการทีมงาน (Formal Power) คำพูดที่ผมได้รับฟังบ่อยๆ จากผู้จัดการโครงการ ที่ผมต้องให้คำปรึกษา คือ
“ ผมสั่งทีมงานไม่ได้ครับ เขาไม่ใช่ลูกน้องของผม เขาแค่มาช่วยผมทำงานในโครงการ “
“ ผมไม่มีอำนาจสั่งงานทีมงานครับ แต่ละคนมีเจ้านายในฝ่ายงานของเขาเอง “
“ ผมต้องบริหารโครงการของผมให้สำเร็จ แต่ทีมงานไม่ฟังคำสั่งจากผมเลย “
“ เวลาผมสั่งงานอะไรไป ทีมงานของผม เขาจะกลับไปถามเจ้านายที่ฝ่ายงานของเขาก่อน แล้วผมจะบริหารโครงการให้สำเร็จได้อย่างไร “
ปัญหาดังกล่าว เป็นเหตุให้โครงการล่าช้า และไม่ประสบความสำเร็จ ซึ่งมักจะเกิดขึ้นบ่อยครั้ง โดยเฉพาะกับองค์กรที่มีการจัดโครงสร้างองค์กร แบบ Functional Organization ที่ไม่ได้มีการมอบหมายอำนาจอย่างเป็นทางการ หรือ Formal Power ให้กับ Project Manager ดังนั้น ผู้จัดการโครงการมืออาชีพ จึงมีความจำเป็นต้องค้นหาวิธีการใช้อำนาจอย่างไม่เป็นทางการ หรือ Informal Power เพื่อให้สามารถบริหารโครงการให้ประสบความสำเร็จได้
ในบทความนี้ ผมจะขอแนะนำ แนวทางในการสร้าง Informal Power หรืออำนาจที่ไม่ได้มาจากการแต่งตั้ง หรือมอบหมาย จากองค์กร แต่เป็นอำนาจที่มาจากลักษณะเฉพาะ และพฤติกรรมของผู้บริหารโครงการเอง โดยพอจะสรุป วิธีการและแนวทางได้ดังนี้
- Focus On Organization Outcome
แนวทางแรกในการสร้าง Informal Power คือ การสร้างความเข้าใจ Outcome หรือประโยชน์ที่องค์กรจะได้รับ จากผลงานโครงการของเรา โครงการที่สามารถสร้างผลงานที่ก่อให้เกิดประโยชน์กับองค์กร เช่น เพิ่มรายได้ ลดค่าใช้จ่าย ปรับปรุงประสิทธิภาพงาน แก้ปัญหาให้ธุรกิจ ลดความเสี่ยงให้องค์กร หรือ สร้างนวัตกรรมใหม่ๆ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันให้องค์กร โครงการเหล่านี้ มีแนวโน้มจะเป็นที่สนใจจากผู้บริหาร และถ้าหาก Project Manager สามารถ นำเสนอ Outcome ของโครงการได้ดึงดูดความสนใจผู้บริหารและหัวหน้างานฝ่ายต่างๆ ก็มีแนวโน้มที่ ผู้บริหารและหัวหน้างานฝ่ายต่างๆ จะส่งทีมงานดีๆมาช่วยงานในโครงการ และผู้บริหารเหล่านั้น ก็จะสนับสนุนโครงการ โดยการส่งมอบอำนาจการสั่งการทีมงาน มาสู่ Project Manager ของโครงการได้
- Align with Organization Direction
Project Manager ที่ปฏิบัติตน ให้สอดคล้องกับทิศทางองค์กร เช่น การพยายามส่งมอบ Outcome ของโครงการ ให้ส่งเสริมเป้าหมายทางยุทธศาสตร์ขององค์กร (Strategic Objective) หรือ การทำงานในรูปแบบที่สอดคล้องกับวัฒนธรรมที่ดีขององค์กร จะส่งผลให้ Project Manager มีภาพลักษณ์ที่ดี ในมุมมองของผู้บริหาร และส่งผลโดยตรงต่อการสร้าง Informal Power ของตัว Project Manager เอง เนื่องจาก ทีมงานมีแนวโน้มจะรับฟังความคิดเห็น และยอมรับการสั่งการจาก Project Manager ที่ได้รับการยอมรับจากผู้บริหารระดับสูงในองค์กร
- Maintain Expertise Skills
ทักษะความเชี่ยวชาญด้านต่างๆของตัว Project Manager เอง มีผลอย่างมากในการสร้าง Informal Power ในรูปแบบของ Expert Power เช่น Project Manager ที่สอบผ่าน Certified PMP และมีประสบการณ์ในการบริหารโครงการมาเป็นเวลานาน รวมถึง เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านเทคนิคที่เกี่ยวข้องกับงานในโครงการ มีแนวโน้มจะได้รับการยอมรับ และเชื่อฟังจากทีมงาน มากกว่าผู้บริหารโครงการ ที่ขาดความเชี่ยวชาญและประสบการณ์น้อย ด้วยเหตุนี้ สิ่งที่ Project Manager ต้องทำ ในการสร้าง Expert Power คือ การศึกษารายละเอียดงานทั้งหมดในโครงการ และหาความรู้เพิ่มเติม รวมถึงหมั่นพัฒนาทักษะความเชี่ยวชาญด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นความเชี่ยวชาญในการบริหารโครงการ หรือความเชี่ยวชาญในงานเทคนิคที่จำเป็นในโครงการ
- Promote Sense of Ownership
Project Manager ที่แสดงออกถึงความรับผิดชอบต่อผลงานในโครงการ และการสร้างสำนึกรับผลชอบต่องานให้กับทีมงาน จะช่วยให้ทีมงานสามารถทำงานได้ด้วยตัวเอง โดยปราศจากการสั่งการของ Project Manager และหากทุกคนในโครงการมีความรู้สึกเป็นเจ้าของผลงานในโครงการร่วมกัน รวมถึง ผู้บริหารโครงการ หรือ Project Manager แสดงออกถึง Sense of Ownership หรือ Sense of Accountability ต่อผลงานของทุกคนในโครงการ ทีมงานก็จะให้ความร่วมมือในการผลักดันให้โครงการประสบความสำเร็จ โดยที่ Project Manager ไม่จำเป็นต้องใช้ Formal Power
- Build Relation and Alliances
Project Manager หรือผู้บริหารโครงการ ที่มีความสัมพันธ์ที่ดีกับหัวหน้าและผู้บริหารฝ่ายงานต่างๆ มีแนวโน้มที่จะได้รับการสนับสนุน โดยส่งทีมงานดีๆ มาช่วยงานโครงการ และในอีกมุมหนึ่ง Project Manager ที่สามารถสร้างมิตรภาพและความสัมพันธ์ที่ดีกับทีมงานในโครงการ ก็จะได้รับความร่วมมือจากทีมงาน ส่งผลให้งานในโครงการสามารถดำเนินไปได้ โดยไม่ต้องใช้ Formal Power
- To be Roles Model
การปฏิบัติตน เป็นตัวอย่างที่ดี เป็นสิ่งที่ Project Manager พึงกระทำ เพื่อสร้าง Informal Power ให้ทีมงานยอมรับ การแสดงพฤติกรรมที่เป็นตัวอย่างที่ดีให้กับทีมงาน เช่น การมุ่งมั่นในการทำงานให้สำเร็จ การสื่อสารอย่างมีประสิทธิผล การบริหารโครงการอย่างมีประสิทธิภาพ การแสดงออกถึงความรับผิดชอบต่องาน การมีภาวะผู้นำ การรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น การแสดงน้ำใจช่วยเหลือผู้ร่วมงาน เป็นต้น เหล่านี้ ล้วนแล้วแต่เป็นพฤติกรรมที่สร้างชื่อเสียงและความน่าเชื่อถือให้กับตัว Project Manager เอง และส่งเสริมให้เกิดการยอมรับจากทีมงาน
- Establish Common Goals
ทีมงานจะยอมรับการสั่งการ และการนำจาก Project Manager ได้นั้น ทีมงานจะต้องรู้สึกถึงเป้าหมายร่วมกันในโครงการ ดังนั้น ผู้บริหารโครงการมืออาชีพ ต้องมีทักษะในการสร้างเป้าหมายร่วมกันให้กับทีมงาน โดยเป้าหมายร่วมนั้น จะต้องสร้างประโยชน์ให้กับองค์กร และสร้างประโยชน์ให้กับทีมงานด้วย การมีเป้าหมายร่วมกันและได้ประโยชน์จากเป้าหมายเดียวกัน จะทำให้ทีมงานทุ่มเทกำลังความสามารถในการทำงาน ให้โครงการประสบความสำเร็จ โดย Project Manager ไม่จำเป็นต้องใช้ Formal Power
จากแนวทางในการสร้าง Informal Power ทั้ง 7 ประการข้างต้นนั้น เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการทำงานในโครงการ สำหรับทั้ง Project Manager ที่ขาด Formal Power หรือแม้กระทั่ง Project Manager ที่มี Formal Power ก็ควรประยุกต์ใช้ แนวทางทั้ง 7 ประการข้างต้น ไปใช้ในการบริหารโครงการ เพื่อให้สามารถบริหารทีมงานโดยใช้ Formal Power ให้น้อยที่สุด หรือใช้เมื่อยามจำเป็นเท่านั้น
อาจารย์ ไพบูลย์ ปัญญายุทธการ (PMP)